Sinds februari 2025 geldt de Europese AI-verordening, en de eerste verplichtingen zijn inmiddels ingegaan. Scholen, zorgorganisaties, gemeenten, uitvoeringsinstanties en culturele instellingen vallen expliciet onder deze nieuwe wet.

Hoewel de verordening het woord governanceplicht niet gebruikt, verplicht zij organisaties wel tot duidelijke organisatorische maatregelen: toezicht, risicobeheersing, transparantie én AI-geletterdheid. Dat betekent dat bestuurders en toezichthouders direct aan zet zijn.

Wat verandert er concreet?

• Verboden AI-toepassingen, zoals social scoring of emotieherkenning in onderwijs en zorg zijn sinds februari 2025 niet meer toegestaan.
• Strikte regels voor hoog-risico AI, bijvoorbeeld bij leerlingselectie, personeelsbeoordeling, triage of toegang tot publieke diensten.
• Transparantie bij generatieve AI, inzet van tools zoals ChatGPT of Copilot moet duidelijk en verantwoord zijn.
• AI-geletterdheid verplicht, medewerkers moeten de werking en risico’s van AI begrijpen.
• Eindverantwoordelijkheid bij het bestuur, organisaties moeten AI-gebruik actief borgen en verantwoorden.
  
  

Waarom dit belangrijk is
AI is niet meer alleen een technisch vraagstuk, maar ook een bestuurlijke en ethische verantwoordelijkheid. Besturen moeten nu beleid, training en toezicht zó inrichten dat AI veilig, eerlijk en transparant wordt toegepast.