In een tijd waarin schermen een vast onderdeel zijn van het dagelijks leven, is het voor kinderen verleidelijk om steeds meer tijd door te brengen met gamen en sociale media. Voor veel gezinnen is dat een normaal en soms zelfs gezellig onderdeel van de dag. Maar wanneer schermgebruik ten koste gaat van slaap, school, hobby’s of sociale contacten, wordt het tijd om stil te staan bij grenzen. Het herkennen van de eerste signalen van problematisch gebruik én het op tijd bespreken van afspraken kan grote problemen voorkomen. Als ouder speel je daarbij een cruciale rol: door te signaleren, te begeleiden én het goede voorbeeld te geven.
Wat is problematisch gebruik?
Bij problematisch gamen of sociale media gedrag gaat het er om dat er problemen zijn met het gezond functioneren. De volgende punten kunnen eerste tekenen zijn dat er problemen ontstaan:
Balansverlies
Allereerst balansverlies. Als gamen of sociale media problematisch wordt ziet u vaak dat dit zo is, omdat het in conflict komt met andere zaken. Hierbij kunt u denken aan dat uw kind andere activiteiten of sociale contacten sterk verwaarloosd.
Verlies van hobby’s en interesses
Een punt dat hierop aan sluit is het verlies van andere hobby’s en interesses. We zien dit in de praktijk vaak terugkomen.
Verminderde zelfzorg
Als uw kind minder goed voor zichzelf gaat zorgen kan dit een teken zijn dat er problemen ontstaan. Een aantal voorbeelden hiervan zijn dat uw kind te weinig slaapt of eet of dat hij of zij weinig hygiënische maatregelen treft, zoals douchen en schone kleren aantrekken.
Ontvluchten van negatieve gevoelens
Uw kind kan games of sociale media ook gaan gebruiken om negatieve gevoelens te ontvluchten of te verlichten (zoals hulpeloosheid, schuld, angst). U kunt zich hierbij voorstellen dat uw kind niet lekker in zijn of haar vel zit door bijvoorbeeld school of spanningen in de situatie thuis. Het gamen of gebruik van sociale media kan dan ingezet worden om hier niet aan te hoeven denken.
Geef het goede voorbeeld
Kinderen kopiëren. Wat ze u als ouder zien doen vinden ze normaal. Geef daarom het goede voorbeeld: zit zelf ook niet de hele dag achter de computer en kijk niet voortdurend op uw telefoon. Zeker niet tijdens het eten of tijdens andere sociale activiteiten.
Stel duidelijke grenzen
Zeker bij jonge kinderen is het belangrijk om duidelijke grenzen aan te geven. Maar ook als ze ouder zijn hebben kinderen behoefte aan grenzen. Kijk of jullie samen tot afspraken kunnen komen. Als een kind heeft meegedacht over een afspraak, zal hij of zij zich er waarschijnlijk beter aan houden. Afspraken kunnen gaan over hoe lang uw kind mag gamen of op sociale media mag zitten, hoe vaak, op welke tijdstippen en welke games hij of zij mag spelen.
Een onderwerp is bespreekbaar als u en uw kind het gevoel hebben dat jullie vrij kunnen zeggen wat jullie willen. En zonder dat er altijd per se consequentie of straf op de loer ligt. Dat is gemakkelijker wanneer u dat ook al doet over andere onderwerpen.
Olga Gennissen, Brijder Jeugd
